Ik zag van de week Spielberg, een onderhoudend portret over ‘s werelds meest productieve en succesvolle filmmaker, van wie ik de voornaam niet eens hoef te noemen. Een nogal gekleurd verhaal ook. Een stoet aan wereldsterren die hij de afgelopen vijftig jaar voor de camera heeft gehad mag aantreden om de loftrompet over hem te steken. 

Zijn werklust en vermogen om meerdere ballen in de lucht te houden is onvoorstelbaar en ongeëvenaard. Kwantiteit? Niet te geloven. Lucratief? De kip met de gouden eieren. Artistieke hoogvliegers? Niet altijd, wel vaak. Sentimenteel? Iets te vaak. Onderhoudend? Altijd.

Met wat voortschrijdend inzicht mocht ik het van de week onder collega’s opnieuw vertellen tijdens een avond gewijd aan de zin en onzin van AI-gereedschap. Ik vind dat uitzonderlijk originele creaties tegelijk vernieuwend moeten zijn (anders kunnen ze niet uitzonderlijk zijn), maar dat ze wel moeten aansluiten bij onze menselijke ervaring. De eerste spreadsheet Visicalc sloot perfect aan bij de metafoor van rijen en kolommen, die we al kenden van traditioneel boekhouden. Aan elke cel kon je een berekening koppelen, die weer kon verwijzen naar het resultaat van een andere berekening. Dat was origineel, en enorm krachtig. Ik zie zoiets niet snel uit de koker van een generatieve AI komen.

En kunst dan? Heeft AI daar iets te zoeken? Zou het ooit een nieuwe Bohemian Rhapsody kunnen genereren met hetzelfde effect als het origineel uit 1975? Denk het niet. Sterker nog, het resultaat zou niet mogen klinken als Queen, want dan was het niet origineel. Het zou een onwennige, uitbundige, potpourri van bekende stijlen moeten worden, waar de gevestigde muziekjournalisten de eerste vijf jaar hun neus voor zouden ophalen, net als toen. Nieuw is onwennig en vaak een acquired taste. 

Floor Rusman schreef dit weekend een pijnlijke column in NRC Waarom rijd jij door rood. Aldus de vertwijfelde vraag van de automobilist die haar op de fiets had aangereden. Ze belandde met een gebroken been in het ziekenhuis en realiseerde zich dat dit op honderdduizend manieren niet had kunnen gebeuren, maar op één manier wel. Ja, zo lust ik er nog wel een. Je ontsnapt voortdurend aan de dood als je deelneemt aan het verkeer. Het valt alleen niet op zolang het geen narrow escape is. En door rood rijden (ik beken schuld) kan duizenden keren goed gaan, maar het blijft de goden verzoeken.

Ik dacht terug aan mijn eigen fietsongeval van deze zomer, nu bijna vier maanden geleden. Bij de klim voor het viaduct over de A2 ging ik even stevig op de pedalen staan en vloog de ketting van mijn racefiets. Ik smakte met 25 km per uur op het asfalt en belandde per ambulance op de SEH. Gelukkig kon ik drie uur later met twee hechtingen in mijn wenkbrauw en een flinke kneuzing in de linkerdij zelf terug naar de auto strompelen. Mijn fiets was total loss en mijn eigen risico meteen opgesoupeerd – een ambulance is een heeldure taxi – maar na een maand kon ik weer redelijk normaal lopen en fietsen.

Deze week had de Volkskrant een opbeurende en tegelijk gekmakende analyse over creatieve oplossingen uit de wooncrisis. Gekmakend vanwege het zoveelste voorbeeld van inflexibele software. Wil je als groep samen één groot pand kopen? Jammer, zes mensen op dezelfde hypotheekacte, dat kan de computer niet verwerken. Laat staan een gezamenlijk overbruggingskrediet totdat alle eigenaren hun oude woning verkocht hebben.

Hoe moeilijk kan het zijn!? Nou, moeilijker dan je denkt.

Het is natuurlijk ontzettend kinderachtig: beroemde en steenrijke filmsterren, de vijftig zeer ruim gepasseerd, die opscheppen over hun fysiek lijden voor de kunst. Stuart Heritage wijdde er een vermakelijke column aan in de Guardian.

Een leven als ouderwetse actieheld is niet voor watjes. Je kunt van alles vinden over de acteerprestaties van Sylvester Stallone en de bedenkelijke politieke lading van zijn gooi- en smijtfilms, maar hij neemt het vak wel serieus. Tijdens de opnames van Rocky deel vier in 1987 mepte tegenspeler Dolph Lundgren hem zo hard in de borst dat hij een week op de intensive care lag. Het mocht de pret niet drukken. Sly bleef koppig zijn eigen stunts doen en moet het op zijn oude dag bekopen met talloze operaties en chronische rugklachten.

In een duo-interview van Pierre Bokma en Gijs Scholten van Aschat met het theatervakblad TM van vijftien jaar geleden klapte de eerste memorabel uit de school (daarom stond het me nog bij) over zijn onfortuinlijke deelname aan de toneelproductie Offertorium. Hij vond het een vreselijk stuk en speelde tegen heug en meug.

Wijlen Rutger Hauer, toch ook een getalenteerd en gevierd acteur, had daarentegen nooit spijt over de vele flutfilms waar zijn naam op de titelrol prijkte. Dat zoiets gemáákt wordt, vroeg hij zich geamuseerd af. Maar hij vond het acteursleven te leuk en lucratief om nee te zeggen, en nam genoegen met een sterrenstatus van het tweede garnituur. Als ik het voorrecht had om gevraagd te worden zou ik ook liever spelen dan op de bank zitten.

Je kunt het zo gek niet bedenken of mensen moeten het onderste uit de kan halen. Koffienerds die op barista-cursus zijn geweest leggen je op Youtube uit hoe je thuis de perfecte cappuccino brouwt. Je kijkt met twijfelachtig ontzag naar de verfilming van Dian Nyad’s koppigheid, toen het haar eindelijk lukte van Cuba naar Florida te zwemmen, nadat ze dertig jaar lang haar eigen leven en dat van haar naasten zuur had gemaakt. Indrukwekkend, maar de wereld wordt er niet beter van.