Practice What You Preach

Gepubliceerd in SDN Magazine nr 145, dec 2022

Deze column gaat over de waarde van het programmeren als ambacht. Ook voor managers is het belangrijk daar voeling mee te blijven houden. Maar ik begin met een muziekvoorbeeld. Wijlen Steve Jobs was geen programmeur of ontwerper maar zag zich graag als de dirigent die het beste uit zijn orkest haalde. Of perste, als je zijn biografie leest. Als Apple het New York Philharmonic was, dan had Jobs wel wat van sterdirigent Leonard Bernstein, net zo berucht om zijn temperament.

Uitvinder en uitvoerder waren van oudsher dezelfde persoon. Wat componisten als Mozart en Chopin bedachten konden ze zelf ook virtuoos uitvoeren. Maar om hun orkestwerken voor vijftig of meer muzikanten in goede banen te leiden was een nieuwe functie nodig: die van dirigent, tegenwoordig een volwaardige masterstudie. Dirigenten bespelen ook wel een instrument, maar meestal niet op hetzelfde topniveau als de muzikanten die zij muzikaal leiden. Qua vakmanschap zijn de vereisten voor beide beroepen even hoog, maar maatschappelijk waarderen we ze wel degelijk anders. Wie leiding geeft of de grote lijnen uitzet staat hoger op de ladder, met overeenkomstig salaris.

Continue reading

Geen zaak van alles of niets

Volkskrant-journalisten Sander Schimmelpenninck en Teun van de Keuken gingen er in hun columns vandaag (14/22/2022) weer met gestrekt been in. Aanleiding was een oude plaat die de Telegraaf kennelijk weer had opgezet. Wie claimt voor het milieu te zijn en niet in een onverwarmde yurt onder een paardendeken rauwe wortels knaagt is ongeloofwaardig. Iets van dien aard. Nou, liever een inconsequente idealist dan een consequente cynische lul, was de strekking van beide columns. 

Er is ook niks zo irritant als iemand die jouw goede bedoelingen onderuithaalt omdat je niet roomser dan de Paus bent. De oude Grieken kenden hun drogredenen al, en de jij-bak blijft favoriet. Wie niet honderd procent zuiver op de graat is en desondanks het gore lef heeft anderen de les te lezen, is een hypocriet en bij deze gediskwalificeerd.

Niet elk verwijt van hypocrisie is misplaatst, maar er zijn wel spelregels. Pas als jij je voorstaat op hoge standaarden waar je jezelf niet aan houdt maar die je wel aan anderen oplegt ben je een hypocriet, en vooral als die leefregels een kwestie van alles of niets zijn. Een orthodoxe moslim die heimelijk varkensvlees eet en alcohol drinkt is in strijd met de regels van zijn geloof, of hij nu elke dag of eens per jaar de fout in gaat. Wie vreemd gaat idem dito. Trouw ben je altijd, of je bent het niet. Wie zulke alles-of-niets regels aanvaardt en er zich toch niet aan kan houden (we blijven immers mensen) moet tenminste even schuldbewust zijn mond houden.

Photo by Andrea Piacquadio: https://www.pexels.com/photo/mad-formal-executive-man-yelling-at-camera-3760790/
Continue reading

Mastodon als Twitter-killer? ik heb er een hard hoofd in

Elon Musk heeft dan toch eindelijk voor 44 miljard zijn speeltje mogen kopen. Ik probeer het nieuws over deze ijdeltuit en workaholic zo veel mogelijk uit te filteren, maar er is geen ontkomen aan. 

Ik ben geen fervent twitteraar. Nooit geweest. Ik gebruik het als ik de behoefte heb om een snedigheid met de wereld te delen, sporadisch en nogal ijdel. Maar omdat ik alleen maar zend is die wereld in mijn geval nogal klein. In discussies was ik nooit zo geïnteresseerd, en alles wat echt de moeite waard is hoor ik toch wel via de hoofdtwitteraar op ons huisadres.

Maar Musk schijnt als de facto alleenheerser plannen te hebben die weinig goeds beloven. Dus kon je erop wachten dat er onder de consciëntieuze gebruikers de gebruikelijk storm in een glas water opstak. “Ik vertrek! Naar … eh … hoe heet dat alternatief ook weer?” Inderdaad, hoe heette dat vrije Open Source alternatief ook weer? Ik had maanden geleden een account aangemaakt en er prompt niks meer mee gedaan. 

Mastodon, verrek, moest het zowaar even googelen (pardon, DuckDuckGo). “Schrijf daar eens een stukje over”, vroeg Sandra, “want dat vinden mijn volgers interessant om te lezen”. 

Image (c): https://boilingsteam.com/mastodon-vs-twitter/
Continue reading

Agile 2: meer dan een upgrade

(Deze tekst verscheen eerder in SDN magazine)
De zeventien deelnemers hadden vast niet voorzien hoe succesvol hun gezamenlijke brainstorm in februari 2001, samengevat in het Agile Manifesto, zou uitpakken. Voor het gangbare denken over softwareontwikkeling was deze heisessie van ongekende invloed. Scrum zag het licht al in 1995, maar liftte handig mee op het succes van Agile en is er nu bijna synoniem mee geworden. Veel jonge ontwikkelaars hebben nooit iets anders meegemaakt op de werkvloer.

Maar Agile is ook een wassen neus. Veel organisaties doen maar wat, klagen de coaches, en ze leggen ons in boeken en blogs uit hoe het wél hoort. Daarentegen mopperen ontwikkelaars ook, maar eerder omdat de adviezen van weleer vastlopen in futloze ceremonies. Wat is er aan de hand? Het Manifesto stond toch voor verstandig afwegen en compromissen maken?

Zeker, maar tegelijk is er ook een lucratieve certificeringsindustrie ontstaan die uit lijfsbehoud vasthoudt aan de letter van de wet. Als Scrum/LeSS/SAFe/Kanban voor jou niet werkt, doe je iets niet goed (wij van wc-eend adviseren wc-eend). Zo lust ik er nog wel één. De medische stand bleef ook eeuwenlang enthousiast aderlaten. Patiënt overleden? Jammer, hebben we nét te weinig adergelaten.

Continue reading

Mag het een onsje minder? Nee, dat moet.

Nederland Vleesland wil een eerlijk verhaal vertellen over vlees. Dat gaat bij voorbaat al niet werken. De campagne van de Centrale Organisatie voor de Vleessector vertegenwoordigt de keten van veehouders, vleesverwerkende industrie, en daarmee indirect ook de belangen van de producenten van diervoeders, antibiotica, luchtwassers, megastallen tot aan de diervriendelijke slachtmachines. Die partijen zijn niet onpartijdig in deze discussie. Net als in elke rechtszaak benadrukt een partij de argumenten in zijn voordeel en verzwijgt of verbloemt wat hem slecht uitkomt. Dat geldt voor Wakker Dier net zo goed.

De bio-industrie zit in het nauw door de stikstofcrisis. Inkrimpen van de sector zal onvermijdelijk blijken dus zal deze miljardenindustrie klappen krijgen. Dan weet je dat hun PR-bureaus zwaar mediageschut in stelling zullen brengen. Je kunt het ze niet kwalijk nemen dat ze alles proberen om hun nering veilig te stellen, maar een onpartijdig, op feiten gestoeld verhaal gaat dat niet opleveren.

Grazende koeien voor kasteel Heeze
Continue reading

Falen is altijd een optie, mevrouw Holmes

Naar verwachting valt oktober dit jaar het vonnis voor Elizabeth Holmes, voormalig topvrouw van de biotech-startup Theranos. De jury achtte haar schuldig aan meerdere aanklachten van fraude en misleiding. 900 miljoen dollar aan opgehaalde investeringen gingen samen met het bedrijf in rook op. Ze kan maximaal twintig jaar krijgen. Niemand ziet een jonge moeder graag zo lang de cel indraaien, tenzij ze wel heel schaamteloos de wet heeft overtreden. Dat lijkt hier wel gebeurd te zijn. Twee belangrijke klokkenluiders en journalist John Carreyrou van de Wall Street Journal brachten de bal aan het rollen. Tegelijk met het juridisch spektakel volgde zijn boek Bad Blood: Secrets and Lies in a Silicon Valley Startup, de HBO documentaire The Inventor: Out for Blood in Silicon Valley, de serie The Dropout, en een verfilming met Jennifer Lawrence in de hoofdrol is in de maak. Holmes mag nu een tragisch en gehaat figuur zijn, maar dat de affaire zo mediageniek uitpakt heeft ze toch echt zelf in de hand gewerkt. Voor haar ondergang is niemand anders dan zijzelf verantwoordelijk. Ik heb maar beperkt medelijden.

The Inventor – Out for Blood in Silicon Valley (c) HBO Documentary Films
Continue reading

Onuitstaanbaar en onweerstaanbaar

Met de serie Extras vestigde Ricky Gervais in 2005 definitief zijn reputatie als komisch toptalent. De werkloze acteur Andy Millman houdt zichzelf en de droom van een echt acteursbestaan in leven met freelance figurantenwerk. In elke aflevering komt hij op de sets een ster tegen van het kaliber dat hij nu zelf is. Kate Winslet, Samuel L. Jackson, Patrick Stewart, David Bowie en Ian McKellen lieten zich graag strikken voor soms wel heel gênante situaties. Toppunt (of dieptepunt) is Diana ‘Emma Peel’ Rigg die door Daniel ‘Harry Potter’ Radcliffe, destijds zeventien, een condoom in heur haar geslingerd krijgt. Het klinkt hier onsmakelijker dan dat het eruit ziet, gek genoeg.

The Trip / – to Italy, – to Spain en to Greece
Continue reading

De afgehaakten van Nederland

Electoraal geograaf Josse de Voogd sprak in de Volkskrant van 2 juni over zijn Atlas van afgehaakt Nederland. Een boeiend artikel. De ‘afgehaakten’ van Nederland staan laag op de ladder van maatschappelijk succes staan en verwachten niet hogerop te klimmen. Om uiteenlopende redenen staan zij aan de verkeerde kant van de kloof die de buitenstaanders van de gevestigden scheidt. Dit derde deel van het electoraat stemt op buitenstaanderpartijen, of helemaal niet. Het leven lacht ze niet toe en ze kijken met een sombere blik naar de toekomst van Nederland. 

In de matrix van het Centraal en Cultureel Planbureau zie je in één oogopslag hoe belabberd de meritocratie werkt. Wie wind mee heeft vindt vaak dat het met de rest van het land ook wel jofel gaat; wie het niet treft, trekt dat kennelijk ook door naar het algemene. Eigenlijk zou je de vraag helemaal niet moeten stellen. “Hoe vindt u dat het met Nederland gaat?” Subjectiever kan het immers niet. Voor een gefundeerde uitspraak over wat de mensen buiten je bubbel denken zou je je eerst door tien jaargangen van CBS verslagen heen moeten worstelen. Dat doet niemand. Interessanter is wel de vraag hoe die tegenstelling in opvatting ontstaat. Zijn degenen die hoger op de ladder staan altijd optimistisch en de pechvogels altijd pessimistisch? Ik denk het niet. Een luxeleven went, een kloteleven nooit. Daar komt het bot gezegd op neer.

(c) uit de Volkskrant, 2 juli 2022
Continue reading

Doorgeschoten vakmanschap

Verscheen eerder als column in SDN magazine

Eind juni gaat naar verwachting de James Webb telescoop in bedrijf. De opvolger van de Hubbletelescoop was dertig jaar in de maak en kostte tien miljard dollar. De software die straks op 1,5 miljoen km van de aarde gaat draaien zal met gekmakend oog voor detail en kwaliteit gebouwd zijn – mag ik aannemen.

Kwaliteit is duur, dus maken we risico-inschattingen en stemmen daar de kwaliteitsbehoefte op af. Hoe groot is de schade als er straks cruciale fouten in de software blijken te zitten? Hoe verkleinen we de kans daarop? Hoe snel kunnen we zulke fouten opsporen en repareren? Bij de Webb telescoop mag het antwoord duidelijk zijn: denk alleen al aan de reputatieschade. Als ernstige bugs einde verhaal kunnen betekenen is een mega-investering in first time right gerechtvaardigd. Voor de meeste andere projecten geldt dat zelden.

Photo by Ono Kosuki through Pexels.com
Continue reading

Niet meer luisteren naar Joris Luyendijk

We moeten minder luisteren naar Joris Luyendijk en de redenen daarvoor legt hij omstandig uit tegenover Roland Duong in de recente Tegenlicht podcast. Ze zullen er de ironie ook wel van ingezien hebben.

Zijn boek Zeven Vinkjes, over de impliciete privileges van de heren die de dienst uitmaken, heeft veel onder ‘ons soort mensen’ teweeggebracht. Ik heb het met veel plezier gelezen. Strikt genomen heb ik ze ook alle zeven, maar gelijk de meesten binnen dat bevoorrecht gezelschap ben ik nog niet voor een raad van bestuur gevraagd (gelukkig maar). De vinkjes mogen dan wel een onrechtvaardige barrière vormen, een automatisch vrijkaartje naar de top zijn ze daarmee nog niet. Ambitie en aanleg komen er ook aan te pas.

Photo by Pixabay through Pexels.com
Continue reading