Zoek op ‘datacenter’ en je ziet foto’s van blinkende, antiseptische gangen met rekken machines tot aan het plafond, meestal zonder mensen in beeld, en dat klopt in de praktijk heel aardig. Een handjevol Fte’s houdt de boel draaiend. Qua werkgelegenheid op lange termijn moet je als Nederlandse poldergemeente niet te veel verwachten van zo’n aanwinst.
Er is iets paradoxaals aan de hand met die enorme opslaghonger. We bewaren alle producten van het menselijk vernuft voor het nageslacht, en dat doen we zo voortvarend en klakkeloos dat we het recht op anonimiteit (het niet-opslaan) gemakshalve vergeten. Maar dat is iets voor een volgend stukje.
What goes on the internet, stays on the internet luidt de waarschuwing om vaker je onderbuik leren in te houden. Toch is die opslagwoede tot het einde der tijden in technisch opzicht niet eenvoudig en al zeker niet goedkoop. Als er geen verdienmodel achter stak gebeurde het niet. De meeste digitale opslagmedia zijn extreem kwetsbaar en vergankelijk, en dat geldt in mindere mate ook voor optische media als CD-s, dvd-s en Blu-ray. Heb je data die ertoe doet, dan bewaar je kopieën op meerdere schijven, en als het er echt toe doet liefst nog verdeeld over datacentra in meerdere landen. Een simpel consumentenabonnement op een van de Cloud providers neemt je al dat gedoe uit handen.
Van de eerste jaren sinds ik computers ging gebruiken voor werk en studie heb ik geen enkel bestand meer over. Ik kan helaas niet pronken met een Word Perfect 6.1 bestand van mijn doctoraalscriptie met aanmaakdatum 1994. Ik versleet de afgelopen dertig jaar zo’n tien laptops en PCs. Sommige begaven het voordat ik belangrijke bestanden kon veiligstellen. Vaker nog vond ik het te veel gedoe om alles over te pompen op een nieuwere machine, al had die een ruimere disk. Echt belangrijke documenten kreeg je toen nog op papier, dus ik mis er weinig aan.
Cloud opslag overleeft crashes en diefstal van je laptop, zolang je maar netjes je abonnement betaalt. Ik kreeg een herinnering van Dropbox dat de jaarlijkse afschrijving mislukt was omdat ik mijn nieuwe creditcard niet had bijgewerkt. Je krijgt dertig dagen respijt, maar wat was er gebeurd als ik dat mailtje gemist had? Zouden ze uit beleefdheid mijn bestanden nog een half jaartje vasthouden? Zo niet, dan was het alsof je een garagebox huurt bij een bedrijf dat de complete inhoud door de shredder haalt als ze de huur niet op tijd binnen hebben. Een beetje eng.. Toch nog maar een extra thuiskopie aanleggen?
Uiteindelijk is er weinig zo standvastig als papier. Daarom koop ik nog regelmatig boeken op papier. Hetzelfde sentiment zorgt ervoor dat vinyl ook terug is van nooit weggeweest. Ons digitale erfgoed is zo kwetsbaar als wat. De Volkskrant had laatst een leuk stukje over digitale archeologie. Een man probeerde de artistieke creaties veilig te stellen die zijn pionierende vader met Photoshop in de jaren negentig had gemaakt. De meeste bestanden stonden op Zip disks, de obsolete opvolger van de floppydisk en waren allemaal helaas zo goed als onbruikbaar. En dit is amper dertig jaar geleden! Een Vermeer die 350 jaar in een kelder had liggen beschimmelen had je met meer succes kunnen restaureren dan deze vernachelde floppy’s.