Stemmen zonder mening, voor ons parlement en in het Scrum team

Volgende week mogen we weer gaan stemmen (PvdD, mag je best weten). In hun partij- en verkiezingsprogramma’s nemen de partijen stelling over respectievelijk fundamentele en meer actuele kwesties die ons huidige en toekomstige leven zullen raken. Sommige (confessionele) partijen hebben een duidelijke ideologische leidraad; andere zijn meer pragmatisch. Met je stem steun je willens en wetens een bont pakket aan opvattingen die misschien niet allemaal de jouwe zijn en die verwaterd en afgezwakt in een regeerakkoord terecht gaan komen. Maar zo werkt dat nu eenmaal in een democratie. Wat in ieder geval niemand lukt is om over elke zwaarwegende kwestie een geïnformeerd oordeel te hebben.

Je hebt principiële en pragmatische meningen en alles daartussenin. Neem de doodstraf. Daar kun je eigenlijk alleen een principieel oordeel over hebben — al staat goddank hier in Nederland de herinvoering nergens ter discussie (behalve bij de SGP). Je kunt wel nagaan hoe effectief het afschrikkend effect is in andere landen en de kosten vergelijken met een levenslange gevangenisstraf, maar dat blijft een partijtje appels met peren vergelijken. Uiteindelijk gaat het over de vraag of het moreel geoorloofd is dat de staat een burger voor straf laat inslapen. Andere minder krasse principekwesties zijn wel actuele hete hangijzers in de verkiezingsprogramma’s. Meer kerncentrales in Nederland is er zo een – vooruit laten we met één beginnen. Welke politicus heeft na het vertrek van kernfysicus Diederik Samson momenteel de bagage om alle voor en tegens op basis van feiten te wegen? Niemand. Dit is een vergelijking met een onbekend aantal onbekenden. Daar rolt geen handzame score uit. Je weet alleen dat de aanleg en ontmanteling (waar je nu al voor moet budgetteren) miljarden gaat kosten. Het duurt minimaal tien jaar voor hij er staat. Goed, in 2040 zullen we nog volop stroom nodig hebben, meer dan nu. Maar uit welke andere bronnen kunnen we die dan opwekken? Wat kosten olie en gas dan? Als je kerncentrales gewoon een eng idee vindt stem je met onderbuik. Een ander kan daar rationeel tegenin brengen dat het een betrouwbare (sinds 1951 in gebruik), relatief vrij veilige en schone bron van energie is. Het is alleen erg duur en nogal traag inzetbaar. Je kunt ook vinden dat we voorrang moeten geven aan echt duurzame bronnen. Maar je weet hoe dan ook niet alle feiten en kunt die ook niet weten. Dus blijft het bij een subjectief waardeoordeel en neem je toch willens en wetens stelling als je stemt.

In Scrum teams stemmen we ook. We schatten hoe lang het bouwen of veranderen van een stuk software gaat kosten en discussiëren over onze wisselende inzichten daarover.  Zelden gaan we iets doen wat precies gelijk is aan wat we al eerder gedaan hebben. Dat maakt zo’n inschatting ook lastiger dan een offerte voor een verhuizing of aanleg van airconditioning. Een getraind oog ziet meteen hoeveel manuren er nodig zijn en zit er doorgaans niet ver naast, want ze hebben dit al honderden keren eerder gedaan onder vergelijkbare omstandigheden. Hoe groter de klus en hoe onbekender het terrein, des te groter de onzekerheid. Een metrotunnel boren door het drassige stadshart van Amsterdam onder eeuwenoude houten paalfundamenten, ik noem maar wat, kun je maar beter hoog inschatten.

Idealiter is iedereen even goed geïnformeerd over het werk dat je als team op gaat pakken. In de praktijk is dat lang niet altijd zo. Vooral in Scrum teams met verschillende technische disciplines en meerdere parallel lopende projecten zie je regelmatig dat taken bij voorbaat bij een of enkele developers belegd gaan worden. Dat is vaak ook een redelijke tactiek. Je kunt niet verwachten dat elk individu onderlegd is in frontend, UI/UX, backend, testen en dev-ops. Daarvoor is het werkveld te specialistisch geworden. De Scrum guide, die overigens nergens rept over story points, zegt: The developer who will be doing the work are responsible for the sizing. Logisch, want zij hebben de beste papieren om een zinvolle inschatting te geven. Wie niet genoeg onderlegd is kan over een technisch vraagstuk per definitie geen bruikbaar oordeel geven. Je kunt ervoor kiezen om je team meer T-shaped te maken zodat ze vaker elkaars werk kunnen overnemen. Daar ben ik helemaal voor, want het maakt het verrijkt je kennis en vergroot de samenwerking. Of het bedrijfseconomisch verstandig is, is een ander verhaal. Maar accepteer je specialisme-silo’s in je team, houd dan alsjeblieft geen pokersessies* waar de backend-developer suggestief uitlegt aan de Angular/Typescript goeroe van het team wat erbij komt kijken om OAuth autorisatie in te richten (“Appeltje-eitje, hebben we al eerder gedaan. Hint, hint, knipoog, drie punten”). Dat is pas echt een zinloze exercitie. 

* Voor de niet-IT’ers: in een scrum-pokersessie wordt de grootte, moeilijkheid en onzekerheid van een taak geschat aan de hand van een oplopende puntenreeks 1, 3, 5, 8, 13, 20, 40, 100. Teamleden geven tegelijk hun punt en bespreken dan de verschillen.

Posted in Niet gecategoriseerd